Fouillering en lichamelijke controles door politie zijn ingrijpende bevoegdheden die uw lichamelijke integriteit raken. De wet stelt strikte grenzen aan wanneer politie mag fouilleren of visiteren. Onrechtmatige fouillering kan leiden tot bewijsuitsluiting en is een schending van uw grondrechten.
Fouillering & Onrechtmatige Controles
Fouillering Zonder Verdenking
Fouillering zonder verdenking is in beginsel onrechtmatig. De politie heeft een wettelijke grondslag nodig om u te fouilleren. Willekeurige fouillering zonder aanleiding schendt uw recht op lichamelijke integriteit (art. 11 Grondwet).
- Geen redelijk vermoeden van strafbaar feit
- Geen aanhouding
- Geen veiligheidsrisicogebied
- Willekeurige selectie
Preventief Fouilleren Misbruik
Preventief fouilleren is alleen toegestaan in door de burgemeester aangewezen veiligheidsrisicogebieden. Misbruik van preventief fouilleren vindt plaats wanneer buiten deze gebieden gefouilleerd wordt of wanneer de aanwijzing niet rechtsgeldig is.
- Fouilleren buiten aangewezen gebied
- Ongeldige gebiedsaanwijzing
- Discriminatoire selectie
Oppervlakkige Controle Misbruikt
De oppervlakkige controle (aftasten buitenkant kleding) heeft een beperkte reikwijdte. Wanneer dit wordt misbruikt om dieper te zoeken zonder wettelijke grondslag, is sprake van onrechtmatige fouillering.
Visitatie & Lichaamsonderzoek
Visitatie Zonder Rechter
Visitatie (onderzoek aan het lichaam) is zeer ingrijpend en vereist in veel gevallen machtiging van de rechter-commissaris. Visitatie zonder rechterlijke machtiging is een ernstig vormverzuim.
Visitatie Zonder Noodzaak
Visitatie zonder noodzaak is disproportioneel. Het proportionaliteitsbeginsel vereist dat minder ingrijpende middelen eerst worden overwogen. Visitatie is een ultimum remedium.
Visitatie Vrouwen Onrechtmatig
Visitatie van vrouwen moet door een vrouwelijke opsporingsambtenaar worden uitgevoerd. Visitatie door een man van een vrouw is onrechtmatig, tenzij sprake is van spoedeisende omstandigheden.
Alcohol- en Drugstests
Alcoholtest Zonder Aanleiding
Een alcoholtest zonder aanleiding buiten verkeerssituaties kan onrechtmatig zijn. In het verkeer heeft de politie ruimere bevoegdheden, maar ook daar gelden grenzen aan willekeurige controles.
- Geen verkeerscontrole
- Geen aanwijzingen alcoholgebruik
- Discriminatoire selectie
Drugstest Zonder Verdenking
Een drugstest zonder verdenking is een inbreuk op uw lichamelijke integriteit. De politie moet concrete aanwijzingen hebben voor drugsgebruik voordat zij een speeksel- of urinetest mogen afnemen.
- Geen concrete aanwijzingen
- Willekeurige selectie
- Geen wettelijke grondslag
Grondrechten & EVRM
Inbreuk Lichamelijke Integriteit Verdachte
Artikel 11 van de Grondwet beschermt het recht op onaantastbaarheid van het lichaam. Inbreuk op de lichamelijke integriteit door onrechtmatige fouillering of visitatie is een ernstige schending van dit grondrecht.
- Artikel 11 Grondwet - Onaantastbaarheid lichaam
- Artikel 8 EVRM - Recht op privacy
- Artikel 3 EVRM - Verbod vernederende behandeling
Rechtsgevolgen Onrechtmatige Fouillering
Bij onrechtmatige fouillering kan de rechter op grond van artikel 359a Sv het gevonden bewijs uitsluiten. Dit geldt vooral wanneer de fouillering een ernstige schending van grondrechten oplevert.
Veelgestelde Vragen over Fouillering
Mag de politie mij zomaar fouilleren?
Nee, de politie mag u niet zomaar fouilleren. Fouillering is alleen toegestaan bij aanhouding, in een veiligheidsrisicogebied, of bij ernstige bezwaren. Fouillering zonder wettelijke grondslag is onrechtmatig.
Wat is het verschil tussen fouillering en visitatie?
Fouillering is onderzoek aan kleding, visitatie is onderzoek aan het lichaam. Visitatie is veel ingrijpender en vereist machtiging van een officier van justitie of rechter-commissaris.
Kan de politie mij verplichten tot een alcoholtest?
In het verkeer kan de politie u verplichten tot een ademtest. Buiten verkeerssituaties is dit alleen toegestaan bij specifieke verdenkingen. Een test zonder aanleiding kan onrechtmatig zijn.
Mag een mannelijke agent een vrouw fouilleren?
Fouillering moet in beginsel worden uitgevoerd door iemand van hetzelfde geslacht. Visitatie van een vrouw door een man is onrechtmatig, tenzij spoedeisende omstandigheden dit rechtvaardigen.
Wat is preventief fouilleren?
Preventief fouilleren is fouillering in een door de burgemeester aangewezen veiligheidsrisicogebied. Buiten deze gebieden is preventief fouilleren niet toegestaan.
Wat kan ik doen bij onrechtmatige fouillering?
U kunt een klacht indienen bij de politie, aangifte doen, of in een strafzaak aanvoeren dat het bewijs onrechtmatig is verkregen. Een advocaat kan u adviseren over de beste aanpak.
Onrechtmatig Gefouilleerd?
Bent u onrechtmatig gefouilleerd of heeft u te maken gehad met illegale visitatie? Neem contact op voor een gratis juridisch consult over uw rechten en mogelijkheden.
Gratis Consult Aanvragen